Ավշային համակարգի հիվանդություններ
Ավշային համակարգ, ավշային անոթների և հանգույցների ամբողջություն, որով տեղի է ունենում ավշի շրջանառությունն օրգանիզմում։ Կազմված է ավշային մազանոթներից, որոնք առաջացնում են ավշային անոթների (դրանց հյուսակների, ավշային հանգույցների, ցողունների և ծորանների) ավշամազանոթային ցանց։ Ավշային համակարգն ապահովում է օրգանիզմի հեղուկաքաշման (դրենաժ), արյունաստեղծման, պաշտպանական և այլ ֆունկցիաներ ու մտնում է սիրտանոթային համակարգի կազմի մեջ։
Ավշային համակարգի հիվանդությունները լինում են բնածին և ձեռքբերովի։ Բնածին հիվանդությունների (հազվադեպ են հանդիպում) դեպքում մարմնի որևէ մասի կամ օրգանի ավշային անոթները լրիվ բացակայում են կամ շատ քիչ են։ Նկատվում են անատոմիական և ֆունկցիոնալ զգալի խանգարումներ, որոնք արդեն երիտասարդ տարիքում հանգեցնում են աշխատունակության կորստի։ Ավշային անոթների զարգացման արատները հայտնաբերվում են պատահաբար, կամ երբ առաջանում է սկզբում չափավոր կամ սահմանափակ այտուց, որը հետագայում դառնում է ավելի արտահայտված։ Ավշի արտահոսքի տևական դժվարացումը հանգեցնում է ավշականգի և փղախտի։
Ավշականգ և փղախտ
Ավշականգի և ձեռքբերովի (2-րդային) փղախտի պատճառ կարող են լինել ոչ միայն զարգացման արատները, այլև ձեռքբերովի հիվանդությունները՝ բորբոքումը (մասնավորապես կարմիր քամուն բնորոշ), ուռուցքները, սնուցողական խոցերը, երակների հանգուցավոր լայնացումը և այլն։ Ձեռքբերովի փղախտը կանխելու համար անհրաժեշտ է ժամանակին բուժել նշված հիվանդությունները։
Ավշային հանգույցների բորբոքում
Ավշային հանգույցների և ավշային անոթների պատի բորբոքումները (ավշաանոթաբորբ) կարող են առաջանալ օրգանիզմում բորբոքային, այդ թվում՝ թարախային օջախի (թարախակույտ, ֆլեգմոն, տուբերկուլոզ) առկայության դեպքում։ Ավշաանոթաբորբի ախտանշան է մաշկի վրա կարմիր զոլերի առաջացումը, որոնք համապատասխանում են մաշկի ավշային անոթների (ավշային հանգույցներ գնացող) դասավորությանը։