Դդումի բացառիկ օգտակար հատկությունները

Դդումը հայտնի է եղել Հին Եգիպտոսում, բույսի բուժիչ հատկությունների մասին իմացել են հայ բժշկապետերը։ Ըստ Ա. Ամասիացու` դդումն օգտակար է գլխուղեղի ուռուցքի, մենինգիտի, մաղձոտության դեպքում։ Սպիտակեցնում և փայլեցնում է ատամները։ Հյութն օգնում է հազի և կրծքի ցավի դեպքում։

Ըստ բժիշկ Ուիլյամ Հարվեյի. «Շագանակագեղձը տղամարդու երկրորդ սիրտն է»։ Դդումի սերմը մեղմացնում է սրտի ցավերը և օգտակար է շագանակագեղձի բորբոքման դեպքում` միայն մեկ պայմանով, որ պետք է ուտել կանաչավուն թաղանթի հետ։

Ա. Ամասիացին խորհուրդ է տալիս. «Ամբողջական դդումը բոլոր կողմերից պատեն խմորով և խորովեն կրակի վրա, հետո կտրեն և մեջը հավաքված հյութը տան խմելու լեղապարկի հիվանդություն ունեցող մարդուն։ Այդ հյութից թող կաթեցնեն նաև դեղնած աչքերի մեջ։ Աչքերի այրուցքի դեպքում թող չհասունացած դդումը քերեն և դնեն աչքերի վրա։ Իսկ եթե շոգի հետևանքով մեկի մոտ միզակապություն է առաջացել, թող դդմի կորիզին շաքար խառնի և ուտի։ Եթե դդմի յուղը քսեն գլխին կամ կաթեցնեն ականջի մեջ, ապա կօգնի ուղեղի ուռուցքի դեպքում։ Չորացրած պտղի կեղևը, եթե խառնվի կարագի հետ, կնպաստի անդամի խոցերի բուժմանը»։

Ժամանակակից ժողովրդական բուժարարները կարծում են, որ դդմի մուրաբան նպաստում է ուղեղի աշխատանքի լավացմանը, իսկ պտղից ստացված պատրաստուկները և հյութն օգտակար են սրտին, հանգստացնում են նյարդերը և ունեն քնաբեր հատկություն։ Ըստ ժամանակակից մոտեցման` դդմի պտղամիսը, սերմը, սերմից ստացված յուղն ունեն միզամուղ հատկություն, մաքրում են լեղին, օգտակար են տեսողությանը։

Դդմի պտղամիսը հարուստ է կենսանյութերով` B խմբի վիտամիններ (B1, B2, PP),C վիտամին, ռուտին (P), վիտամիններ E, A, D։ Պարունակում է կալցիում, կալիում, երկաթ, ֆտոր, ցինկ, պղինձ, ֆոսֆոր։ Պտղամիսը հարուստ է պեկտինով, որը նպաստում է խոլեստերինի հեռացմանը օրգանիզմից, ինչի շնորհիվ կանխարգելվում է աթերոսկլերոզի զարգացումը։

Պտղամիսն օգտակար է երկաթի սակավության, ստամոքսահյութի ցածր թթվայնության, լյարդի և լեղապարկի հիվանդությունների, կոլիտների և էնտերոկոլիտների սրացման, հիպերտոնիկ հիվանդության, խիթերի, հոդատապի, ճարպակալման, լեղաքարային հիվանդության, նյութափոխանակման գործընթացների խանգարման դեպքում։ Կա կարծիք, որ սննդակարգում դդումի կանոնավոր ընդգրկման դեպքում ուժեղանում է մարդու իմունային համակարգը, արագանում է ստամոքսի և 12-մատնյա խոցի ապաքինման գործընթացը (վերջինի դեպքում անհրաժեշտ է խորհրդակցել բժշկի հետ)։

Դդմի հյութը հանգստացնում է նյարդերը, ունի միզամուղ հատկություններ, կիրառվում է էկզեմայի և այրվածքի բուժման համար։

Տոքսիկոզ` հղիության շրջան. Խմեք 50-ական մլ դդումի թարմ հյութ` օրը 3-4 անգամ (կարելի է խմել 100-ական մլ` օրը 1 անգամ)։

Դդումը ծաղկում է ամռանը, ծաղիկները հարուստ են հակաօքսիդանտ հատկություն ունեցող` կարոտինային և ֆլավոնային նյութերով։ Մեղրատու բույս է, մեղրը ոսկեդեղին է, արագ բյուրեղացող, բազմերանգ համով։ Օգտակար է երիկամների և լյարդի հիվանդությունների դեպքում, ունի լեղամուղ հատկություն։

Լյարդի ցիռոզ, քրոնիկ հեպատիտ. Բուժիչ և կանխարգելիչ նպատակներով խորհուրդ է տրվում ուտել 30-ական գ դդումի մեղր` առավոտյան և երեկոյան, քառորդ թեյի գդալ մեղվի կաթի հետ։

Տերևը հարուստ է C վիտամինով (մինչև 620 մգ` 100 գ հումքի մեջ)։

Սերմը պարունակում է ջուր (6,3 տոկոս), ածխաջրեր (11 տոկոս), սպիտակուցներ (15 տոկոս), բջջանք (14,8 տոկոս), չհագեցած և հագեցած ճարպաթթուների գլիցերիդներ (40 տոկոս-50 տոկոս)։ Սերմը հարուստ է կարոտինային նյութերով (ավելի շատ է, քան գազարում), պարունակում է նաև ֆոսֆոլիպիդներ, ֆիտոստերին, վիտամին E, ցինկի աղեր։ Ցինկը շատ օգտակար է տղամարդկանց համար և շաքարային դիաբետի դեպքում։

Վերջին տարիներին հայտնվել են հաղորդագրություններ, որ բուժիչ հատկություններով է օժտված նաև պտղակոթը, այնինչ տիբեթյան բուժարարները վաղուց ի վեր օգտագործել են այն աղեստամոքսային համակարգի հիվանդությունների բուժման համար։

Մանր կտրատեք 15-20 պտղակոթը և 2 գ ակնամոմը, խառնեք և 15 րոպե եփեք 400 մլ եռջրում, բաժանեք 3-4 մասի, խմեք օրվա ընթացքում։ Օգտակար է նաև լյարդին, երիկամներին և սրտին։
Զգուշացում։ Դդումի պտղամիսը հակացուցված է ստամոքսահյութի ցածր թթվայնության և քրոնիկ լուծի դեպքում, պետք է սահմանափակեն շաքարային դիաբետով հիվանդները։

Անեմիա, երկաթի սակավություն. Կերեք 100-150 գ խաշած դդում` օրը 4-5 անգամ։

Աթերոսկլերոզ. Շաբաթական 2-3 անգամ կերեք խաշած խնձորի և դդումի խառնուրդ։

Շագանակագեղձի բորբոքում. Խմեք 100-ական մլ դդումի թարմ հյութ` օրը 3-4 անգամ։

Կերեք օրը 20-30 գ դդումի սերմի մաքրած միջուկ։

Մաստոպատիա. Կրծքին ամրացրեք դդումի քերուկը։ Թրջոցը հանեք 90 րոպեից հետո։

Լեղածորանների հիվանդություններ. Խորհուրդ է տրվում ուտել օրը 500 գ դդումի պտղամիս կամ խմել օրը մինչև 300 մլ թարմ հյութ։

Անքնություն. 10 գ պտղամիսը եփեք 100 մլ ջրում` մինչև փափկի, քամեք։ Խմեք քնելուց առաջ` 1 թ/գ մեղրի հետ։

Տուբերկուլյոզ. Կերեք օրը 500 գ խաշած դդում։

Հարբուխ. Կաթեցրեք 4-5 կաթիլ դդմի հյութ` յուրաքանչյուր քթանցքին։

Դդմի 600 գ պտղամսում պարունակվում է մարդու օրգանիզմին անհրաժեշտ ֆտորի 1 օրվա չափաբաժինը։

Երիկամների հիվանդություններ. Մանրացրեք դդումի թարմ սերմերը։ 2 ճ/գ հումքը 1 ժամ թրմեք 200 մլ եռջրում, քամեք։ Խմեք 100-ական մլ` օրը 2 անգամ։

Ստենոկարդիա, ցավի նոպաներ. Չրթեք դդումի սերմ. հասարակ և զարմանալիորեն արդյունավետ միջոց է։

Այտուցներ. Հավաքեք դդումի պտղակոթուն, 40 գ հումքը 10 րոպե եփեք 500 մլ ջրում, 1 ժամ թրմեք, քամեք։ Խմեք 100-ական մլ օրը 3-4 անգամ։

Հոդատապ. Հավաքեք դդումի ցողուններ։ 1 ճ/գ չոր (2 ճ/գ թարմ) հումքը 15 րոպե եփեք 200 մլ եռջրում, 40 րոպե թրմեք։

Խմեք 2-ական ճ/գ` օրը 3 անգամ, ուտելուց 20 րոպե առաջ։ Կարելի է պահել սառնարանում մինչև 36 ժամ։

Նյարդերը հանգստացնող, անքնություն. Խմեք 50-100 մլ դդումի հյութ` քնելուց առաջ։ Օգտակար է նաև հոդատապի դեպքում։

Էկզեմա, այրվածքներ, կորյակներ, չիբան. Մարմնի վնասված հատվածի վրա դրեք դդումի թարմ տրորած պտղամիս։

Ավազ երիկամներում. խառնեք հավասար քանակությամբ դդումի, վուշի և կանեփի մանրացրած սերմերը, լորենու և թանթրվենու ծաղիկները, մոշենու տերևը, սրոհունդի խոտը։

4 ճ/գ հումքին ավելացրեք 1 ճ/գ երիցուկի ծաղիկներ, 30 րոպե թրմեք 500 մլ եռջրում, քամեք։ Խմեք 100-ական մլ, օրը 5 անգամ, ուտելուց 1 ժամ առաջ։ Շարունակեք 5 օր։

Բուժման ընթացքում խմեք մինչև 600 մլ կանաչ թեյ։ Ցանկալի է ամեն օր ընդունել տաք լոգանք։ Կարևոր է իմանալ, որ ավազի առաջացումը կանխարգելում է տանձի չրից պատրաստված կոմպոտը։ Բուժման ընթացքը պետք է վերահսկվի բժշկի կողմից։

Թութք. Խմեք 50-ական մլ դդումի հյութ` նախաճաշից և ընթրիքից կես ժամ առաջ։ Շարունակեք 15-30 օր։

Հիպերտոնիա. Խմեք 100-ական մլ դդումի հյութ` օրը 2 անգամ, 1 թ/գ մեղրի հետ։ Շարունակեք 3-4 ամիս։ Օգտակար է նաև սրտի և երիկամների անբավարարության հետևանքով առաջացած այտուցների բուժման համար։