Ինչպես դիմակայել ալերգիաներին ամռանը
Խորհուրդներ «Միքայելյան» համալսարանական հիվանդանոցի բժիշկ-ալերգոլոգ, բժշկական գիտությունների թեկնածու, դոցենտ, ԵՊԲՀ կլինիկական իմունոլոգիայի և ալերգոլոգիայի ամբիոնի դոցենտ Սոնա Հարությունյանից:
Ամենատարածված սեզոնային ախտահարումը ալերգիկ ռինիտն է, որով տառապում է երկրագնդի բնակչության 25 տոկոսը: Այն արտահայտվում է քթահոսությամբ, անընդմեջ փռշտոցներով, աչքերի, քթի շրջանում ի հայտ է գալիս քոր, արցունքահոսություն, աչքերի կարմրություն, քորի զգացողություն կոկորդում․․․
Ալերգիկ ռինիտը սովորաբար դրսևորվում է վաղ գարնանից մինչև աշուն՝ ծառերի և խոտերի փոշոտման շրջանում: Պետք է ինքնաբուժությամբ չզբաղվել, դիմել բժշկի և ստանալ սեզոնային ցուցումներ: Ալերգիկ հակվածություն ունեցողները բաց տարածքներում պետք է լինեն արևային ակնոցով, քամոտ եղանակին խուսափեն դուրս գալուց, դիմակներ կրեն, քթի խոռոչի համար օգտագործեն խոնավեցնող սփրեյներ։
Ամռան ամիսներին մեծ թիվ են կազմում նաև սննդային ալերգիաները, մասնավորապես՝ տարբեր մրգերից, հատապտուղներից։ Դրանք դրսևորվում են տարբեր տեսակի ցաներով, հաճախ՝ եղնջացանով: Բոլոր դեպքերում պետք է դիմել բժշկի՝ մասնագիտական գրագետ բուժում ստանալու համար: Ցանավորման դեպքում օգտագործվող քսուքները սովորաբար բավարար չեն լինում, պետք չէ ապավինել նաև ժամանակի գործոնին, որովհետև ժամանակի ընթացքում ցանը կարող է ավելանալ։ Իսկ ալերգիայի հնարավոր պատճառ դարձած սննդամթերքից հրաժարվելը պետք է լինի արդարացված և հիմնված ալերգոլոգիական հետազոտության վրա: Ի դեպ, հաճախ սննդային ալերգիաների պատճառ կարող է լինել նաև ծովամթերքը։
Այս եղանակին շատ տարածված ֆոտոդերմատոզների կամ, այսպես կոչված, արևային ալերգիայի դեպքում հնարավոր է լինի կարմրություն, մաշկի ձգվածություն, մանր ցան: Պետք է հնարավորինս փակ հագուստ հագնել, խուսափել ուլտրամանուշակագույն ճառագայթների ուղիղ ազդեցությունից, արևապաշտպան քսուքներ օգտագործել։
Ամռանը տարածված են նաև ինսեկտային ալերգիաները, որոնք առաջանում են միջատների խայթոցներից, նաև՝ մեղվի, կարիճի, օձի: Այս դեպքում կարելի է օգտագործել տեղային հակալերգիկ քսուքներ և դեղեր՝ մինչև բժշկի դիմելը: Ցանկացած միջատի խայթոցից կարող է լինել կարմրություն, ցանավորում, քոր, իսկ ավելի բարդ դեպքերում՝ զարգանալ կյանքին վտանգ սպառնացող սուր ալերգիկ ռեակցիաներ: Ծայրահեղ սուր ալերգիկ վիճակների դեպքում այսօր ամբողջ աշխարհում օգտագործում են էպինեֆրին պարունակող ներարկիչներ՝ բժշկական ցուցումով: Հանգստյան գոտիներում գտնվելիս պետք է ուշադիր լինել, հնարավորինս կրել փակ հագուստ, իսկ նման ալերգիայի հետ բախված անձինք լավ կլինի ունենան համապատասխան դեղեր:
Կանխարգելիչ նպատակով խորհուրդ չի տրվում հակաալերգիկ դեղեր օգտագործել, իսկ ալերգիայի շրջանում ցանկացած դեղի օգտագործում պետք է լինի բացառապես բժշկի ցուցումով։
Ալերգիան համարվում է դարի հիվանդությունը, որից ոչ ոք ապահովագրված չէ, այն տարածված է ամբողջ աշխարհում, պատճառները տարբեր են՝ էկոլոգիական փոփոխություններից մինչև քիմիկական նորամուծությունների չարաշահում, սթրեսներ, բացի այս ամենից՝ կան նաև նպաստող հիվանդություններ:
Միևնույն ժամանակ՝ «ալերգիան չի բուժվում» եզրույթն արդեն ժամանակավրեպ է, ճիշտ ախտորոշման դեպքում բժշկական նորարարական մեթոդներով հնարավոր է մեկընդմիշտ ազատվել ալերգիայի որոշ տեսակներից։