Ինչ անալիզներ հանձնել ամռանը և ինչու են դրանք կարևոր
Ամառը ոչ միայն հանգստի ու արձակուրդների շրջան է, այլ նաև ժամանակաշրջան, երբ օրգանիզմը կարող է ենթարկվել որոշակի սթրեսների՝ ջերմաստիճանի բարձրացման, ջրազրկման, վարակների և սննդային թունավորումների պատճառով։ Այդ իսկ պատճառով կան որոշակի լաբորատոր թեստեր, որոնք հատկապես նպատակահարմար են ամռանը։
⸻
1. Ընդհանուր արյան անալիզ (CBC)
• Բացահայտում է վարակներ, սակավարյունություն, բորբոքումներ
• Կարևոր է հատկապես ամռան ընթացքում տարածված վիրուսային վարակների կամ աղիքային խնդիրների ժամանակ
• Տիպիկ նշաններ՝ գլխապտույտ, թուլություն, շոգի հանդեպ զգայունություն
⸻
2. Կենսաքիմիական անալիզներ
a. Էլեկտրոլիտների մակարդակ (Na⁺, K⁺, Cl⁻)
• Շոգ եղանակին քրտնարտադրությունը բարձր է, և օրգանիզմը կորցնում է նատրիում և կալիում։
• Էլեկտրոլիտների խանգարումները կարող են առաջացնել մկանային ցնցումներ, հյուծում կամ սրտային խնդիրներ։
b. Որիշ կենսաքիմիական ցուցանիշներ՝
• Որոտինային ֆունկցիա (UREA, CREATININE)՝ կարևոր է ջրազրկման հետևանքները գնահատելու համար
• Լյարդի ֆունկցիոնալ թեստեր՝ տոքսինների կուտակում, սթրեսային վիճակներ
⸻
3. Աղիքային վարակների հայտնաբերում
Ամռանը տարածված են սննդային վարակները, այդ թվում՝ սալմոնելլա, շիգելլա և E. coli:
• Պետք է հանձնել մեզի և կղանքի մանրէաբանական մշակույթ
• Երբեմն նշանակվում են նաև ֆեկալ կոպրոցիտոլոգիա կամ պարազիտոլոգիական հետազոտություններ
⸻
4. Վիտամին D մակարդակ
Ամռանը արևի առկայությունը մեծ է, բայց նաև շատերն օգտագործում են արևապաշտպան քսուքներ կամ աշխատում են փակ տարածքներում։
• Վիտամին D-ի անբավարարությունը շարունակական խնդիր է՝ անկախ եղանակից
• Կարող է ազդել ոսկրային առողջության, իմունիտետի և տրամադրության վրա
⸻
5. Միզուղիների վարակների անալիզներ
Ջերմությունն ու հիգիենայի խախտումները նպաստում են միզուղիների վարակների տարածմանը, հատկապես կանանց և երեխաների մոտ։
• Ընդհանուր մեզի անալիզ
• Մեզի մանրէաբանական մշակում (միզամշակում)
⸻
6. Ալերգոլոգիական անալիզներ
• Ծաղկափոշիների ալերգիաները, արևային ալերգիաները և միջատների խայթոցների նկատմամբ ռեակցիաները հաճախանում են ամռանը
• Թեստեր՝ ընդհանուր IgE, սպեցիֆիկ IgE ալերգենների հանդեպ
⸻
Կլինիկական ախտորոշիչ լաբորատորիայի ղեկավար, Արյունաբանական կետի պատասխանատու, Կլինիկական լաբորատոր ախտորոշման ամբիոնի ասիստենտ Գայանե Պետրոսյանը խոսքն ամփոփում է խորհուրդներով`
• Եթե հաճախակի եք շփվում բաց ջրերում, ճանապարհորդում եք կամ ունեք քրոնիկ հիվանդություններ, անցեք նախարգելիչ ստուգումներ։
• Մի հանձնեք անալիզ շոգ եղանակին առանց բավարար ջրային բալանսի։ Դա կարող է խեղաթյուրել արդյունքները։
• Օգտագործեք լաբորատորիաներ, որոնք ունեն սերտ վերահսկում կենսանյութի պահման և մշակման պայմանների վրա։