Հաշմանդամություն ունեցող անձինք կստանան սոցիալական վերականգնման ամբողջական փաթեթ
Հայաստանում նոյեմբերի 31-ի դրությամբ առկա է 196 հազար 849 հաշմանդամություն ունեցող անձ, որի 9 հազար 191-ը երեխաներ են: Առաջին խմբում առկա է 9 639, երկրորդ խմբում՝ 67 հազար 666, երրորդ խմբում՝ 110 հազար 353 հաշմանդամություն ունեցող անձ:
«Արմենպրես»–ի մամուլի սրահում հրավիրված ասուլիսում ՀՀ աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարի տեղակալ Տաթևիկ Ստեփանյանը նշեց, որ հաշմանդամություն ունեցող անձանց ընդհանուր թվում ընդգրկված են նաև պատերազմի հետևանքով հաշմանդամություն ձեռք բերած զինվորների տվյալները:
«Մենք փորձաքննել ենք 1 962 անձի, որոնցից 1488-ն է ճանաչվել որպես հաշմանդամություն ունեցող: Առաջին խմբի հաշմանդամություն ունեցողները 113-ն են, 2-րդ խմբինը՝ 394, երրորդ խումբը՝ 981: Այս թիվը միտում ունի նվազելու, որովհետև գործող կարգավորումներով մենք վերափորձաքննելու ենք: Կլինեն անձինք, որոնց կենսագործունեության աստիճանը կվերականգնվի, առողջական վիճակը կբարելավվի ու մենք վերափորձաքննության արդյունքում կհասկանանք, սահմանվելո՞ւ է այդ երրորդ խումբը, թե ոչ»,-ասաց Տաթևիկ Ստեփանյանը:
Հաշմանդամության խմբի տրամադրման գործընթացում նախարարությունը գնաց փոփոխությունների՝ շեշտը դնելով հաշմանդամություն ունեցող անձանց կարիքների գնահատման մոդելի վրա: Տաթևիկ Ստեփանյանը նշեց, որ ստեղծել են այդ բարեփոխման իրավական հիմքերը:
«Եթե նախկինում ու հիմա անձին դիտարկում ենք նրա կենսագործունեության աստիճանի սահմանափակմամբ, նրա հիվանդության ծանրության աստիճանով, ապա նոր մոդելով քաղաքացին կդիտարկվի նրա ֆունկցիոնալության աստիճանով: Այլ կերպ ասած, մենք անձին դիտարկելու ենք ոչ միայն հիմնվելով առողջական մոդելի վրա, այլև հիմքում լինելու է նաև սոցիալական մոդելը: Դա իր հերթին ենթադրում է տվյալ անձի կարիքների գնահատում, այնուհետև համապատասխան ծառայությունների մատուցում»,- ասաց Տաթևիկ Ստեփանյանը: Ծառայությունները կարող են լինել տարբեր՝ լոգոպեդի, հոգեբանի, անձնական օգնականի և այլն: Արդյունքում՝ քաղաքացուն, ըստ կարիքի, առաջարկվելու է սոցիալական վերականգնման ամբողջական փաթեթ: Նոր մոդելին անցում կկատարվի 2023 թվականի փետրվարին:
Կոռուպցիոն ռիսկերը նվազեցնելու համար նախարարությունը փոփոխություններ է առաջարկել, ըստ որոնց, անձի ֆունկցիոնալությունը գնահատող մասնագիտական խումբը կձևավորվի նորովի: Ներկայում գործում են բժշկասոցիալական փորձաքննություն իրականացնող խմբեր: Առաջարկվող նոր մոդելի համաձայն աշխատանքը կազմակերպվելու է ամբողջությամբ էլեկտրոնային համակարգի միջոցով: Սահմանվելու է մասնագետների ռեեստր, և փորձաքննությունից մեկ օր առաջ բժիշկներին գնալու է տեղեկատվություն, որ իրենք պետք է փորձաքննություն անցկացնեն կոնկրետ տարածքում: Բժիշկները նույնիսկ նախապես չեն իմանալու, թե ով է լինելու փորձաքննվող անձը: Նոր մոդելի գործարկմամբ նախարարությունն ակնկալում է, որ կնվազեցվեն կոռուպցիոն ռիսկերը:
