Լեզուն՝ որպես աղեստամոքսային տրակտի առողջության և այլ հիվանդությունների հայելի

Մեր օրգանիզմում տեղի ունեցող շատ պրոցեսներ արտահայտվում են լեզվի վրա գոյացող բշտերով, փառով կամ այլ տհաճ երևույթներով։

Լեզվի դողը կարող է վկայել նյարդային համակարգի հիվանդությունների, թիրոտոքսիկոզի (վահանաձև գեղձի ֆունկցիայի բարձրացում), սնդիկի կամ ալկոհոլի թունավորման մասին։

Եթե լեզվի եզրերի երկայնքով առկա են հետքեր, այն ծածկված է սպիտակ կամ դեղնավուն փառով, ապա դա վկայում է մարսողական համակարգի հետ կապված խնդիրների մասին:

Լեզվի վրա «ափսե» է առաջանում սնունդը վատ ծամելու, ջերմության, աղեստամոքսային տրակտի հիվանդությունների և հյուծվածության ժամանակ։ Շագանակագույն «ափսեն» հաճախ հայտնվում է աղեստամոքսային տրակտի վարակների, օրինակ՝ դիզենտերիայի դեպքում։

Վաղուց հաստատվել է, որ ցածր թթվայնությամբ (հիպոթթվային) գաստրիտի պարագայում լեզուն սկսում է կնճռոտվել, իսկ թթվայնության բարձրացման դեպքում (հիպերթթվային գաստրիտ, ստամոքսի խոց) լեզվի հետևամասը սովորաբար մաքուր է լինում։

Եթե այն կարմիր է՝ պատված ճաքերով ու խոցերով, ապա դրանք լեզվի բորբոքման, գլոսիտի նշաններ են։

Սովորաբար, երբ աղեստամոքսային տրակտը առողջ է, լեզուն թավշյա է թվում։ Տարբեր հիվանդությունների դեպքում պապիլները կարող են փոքրանալ չափերով, դառնալ ավելի քիչ արտահայտված (ատրոֆիա) կամ հակառակը՝ մեծանալ (հիպերտրոֆիա):

Լեզվի հարթ մակերեսը, այսպես կոչված, «հղկված» կամ «լաքապատ» լեզուն հաճախ հայտնվում է երկաթի դեֆիցիտի և B12-դեֆիցիտի, անեմիայի, ինչպես նաև B2 և PP վիտամինների պակասի դեպքում։ Լեզվի լորձաթաղանթի նման փոփոխությունների տանող գործոնները ազդում են նաև ստամոքսի և աղիքների լորձաթաղանթի վրա՝ այնտեղ տեղի են ունենում նույն փոփոխությունները՝ էպիթելի ատրոֆիա։

Լավ արտահայտված են լինում նաև ստամոքսի և տասներկումատնյա աղիքի պապիլային խոցով լեզուն։

Մարսողական համակարգի հիվանդության նշաններից են նաև, երբ լեզվի մակերեսը ծածկված է ծալքերով կամ ունի հետ քաշման և բարձրացման տարածքներ։

Լեզվի խոցերը կարող են առաջանալ տուբերկուլյոզի, սիֆիլիսի, ուռուցքաբանական հիվանդությունների դեպքում։ Եթե լեզվի վրա խտացած էպիթելի տարածքներ կան, ապա ցանկալի կլինի դիմել բժշկի խորհրդատվության։

ՄԻԱՎ-ով վարակված մարդկանց մոտ կարող է զարգանալ լեզվի մազոտ լեյկոպլակիա («մազոտ լեզու»)՝ լեզվի արմատը (որտեղ լեզուն կպչում է բերանում) ծածկվում է երկար, բարակ, մազերի նման գոյացություններով:

Նյութը՝ www.aysor.am